Wat doen bij een overlijden?

Wat moet je doen in de eerste uren na het overlijden?

Laat het overlijden vaststellen door een arts: In een ziekenhuis of woonzorgcentrum gebeurt dat automatisch. Als de persoon thuis is overleden, moet je zelf een arts laten komen. Die maakt een medisch attest van overlijden op. Daarop wordt de datum en het uur van overlijden, en ook de doodsoorzaak vermeld.

Contacteer begrafenisondernemer naar keuze: die zal zich ontfermen over het lichaam van de overledene en daarnaast vele administratieve formaliteiten in orde brengen. Hij zal de volgende documenten nodig hebben voor de aangifte:

• het overlijdensattest van de arts
• de identiteitskaart van de overledene
• eventueel zijn/haar trouwboekje
• eventueel zijn/haar rijbewijs
• de identiteitskaart van de volmachtgever
• eventueel een aanvraag tot crematie
• laatste wilsbeschikking / uitvaartverzekering
• gewenste kledij om de overledene op te baren in uitvaartcentrum

Op basis van deze aangifte maakt de gemeente een overlijdensakte op. Je hebt ze onder meer nodig voor de bank, de verzekeringsmaatschappij, het ziekenfonds en registratiekantoor of de notaris.

Welke administratieve formaliteiten moet je nog verrichten?

• Banken verwittigen, deze zullen dan geblokkeerd worden.
• Lopende rekeningen, domicilieringen en leningen controleren.
• Pensioensparen, levensverzekeringen, schuldsaldo en dergelijke controleren.
• Akte van erfopvolging bij notaris / registratie om de rekeningen te deblokkeren.
• Notaris verwittigen indien testament of wilsbeschikking / bewindvoerder.
• Successie aangifte (binnen 4 maand) eventueel door notaris (www.vlaanderen.be).
• Pensioendienst (kruispuntbank) verwittigen.
• Mutualiteit (Kruispuntbank) verwittigen.
• Belastingen (Kruispuntbank) verwittigen.
• Werkgever, kas der zelfstandigen, boekhouder verwittigen.
• Verhuurmaatschappij woning en andere verwittigen.
• Verzekeringsmaatschappijen oa. brand, familiale, levensverzekering, overlijdensverzekering, groepsverzekering, autoverzekering, directie voor Inschrijving van Voertuigen (DIV) verwittigen.
• Diverse uitkeringen: oa. kinderbijslag, invaliditeitsvergoeding, arbeidsongeval en beroepsziekten verwittigen.
• Overzicht van abonnementen op kranten en tijdschriften controleren.
• Lidmaatschappen van verenigingen, clubs en dergelijke controleren.
• Nutsvoorzieningen elektriciteit, gas, water, telefoon, gsm, tv, internet en andere: opheffing of overdracht regelen.
• Namen en wachtwoorden van websites en webforums controleren.

De bank op de hoogte brengen

De erfgenamen moeten zelf contact opnemen met alle banken waar de overledene tegoeden had, zoals bankrekeningen, spaarrekeningen, depositoboekjes, kluizen, enz… De bank is dan wettelijk verplicht deze tegoeden te blokkeren. Door de blokkering wordt vermeden dat er nog sommen worden afgehaald zonder de toestemming van alle erfgenamen van de overledene. Misschien bent u niet helemaal op de hoogte van de bankzaken van de overledene. De Belgische Vereniging van Banken en Beursvennootschappen kan u helpen bij het opzoekwerk.

De bank moet een lijst met alle tegoeden opstellen en overmaken aan de Administratie der Registratie. Later wordt op basis van deze lijst nagekeken of alles is opgenomen in de aangifte van de nalatenschap.

De tegoeden kunnen gedeblokkeerd worden als de bank officieel op de hoogte is van de wettige erfgenamen van de overledene. Dat kan via:

• Een attest van erfopvolging afgeleverd door een registratiekantoor van FOD Financiën. Download hier het formulier.
• Of een akte van erfopvolging opgemaakt door de notaris, als een attest van erfopvolging niet volstaat.

Op het moment dat de bank de tegoeden vrijgeeft, moeten alle erfgenamen in persoon of via volmacht aanwezig zijn.

In afwachting van de deblokkering van de tegoeden, kan de bank de nabestaanden het geld voor een aantal kosten ter beschikking stellen. Daarbij gelden voorwaarden:

• Het geld is bedoeld voor bijvoorbeeld begrafeniskosten, kosten in verband met de laatste ziekte, kosten in verband met de laatste verblijfplaats, …
• Onder bepaalde voorwaarden kan de bank ook een voorschot geven aan de langstlevende echtgenoot of wettelijk samenwonende.

Een notaris raadplegen 

Indien nodig kunt u een beroep doen op een notaris. Als er bv. sprake is van een testament, een erfovereenkomst, een contractuele erfstelling of een huwelijkscontract.

De notaris gaat in eerste instantie na of de overledene laatste wensen heeft nagelaten in een testament. Pas als dat nagekeken is kan hij of zij bepalen wie recht heeft op welk deel van de nalatenschap.

De notaris verzamelt informatie over de volledige inhoud van de nalatenschap. Hij of zij geeft aan de nabestaanden advies over de nalatenschap (zoals de mogelijkheid om de nalatenschap te weigeren of te aanvaarden onder het voorrecht van boedelbeschrijving).

Contacteer ons